Birleşmiş Milletler’in yakında yayımlanması beklenen bir raporuna göre, Sudan’daki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) yakıt ve lojistik destek sağlayan hatlar belirlendi. Rapor, Çad, Libya ve hava yoluyla Darfur’a uzanan tedarik zincirlerini ayrıntılı biçimde inceliyor. Hattın detayları raporda haritalandırılarak sunulacak.
BM Sudan Uzmanlar Paneli tarafından hazırlanan ve Sudan Tribune ile paylaşılan bulgular, HDK’nın Mayıs-Ekim 2024 arasında gelişen askeri lojistiğine odaklanıyor. Araştırmacılar, doğu Çad’daki Am Djarass havaalanındaki hareketliliği izledi. Ancak buradan Darfur’a yönelik askeri sevkiyatlara dair doğrudan bir teyide ulaşılamadı.
”ÇÖL CEPHESİ” OPERASYONU HDK’YI ZORLUYOR
Haziran 2024’e kadar Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF), HDK’nın geçiş noktalarını hedef alan “Çöl Cephesi” adlı bir operasyon başlattı. Bu operasyonlarla birlikte kara yoluyla yapılan sevkiyatlar önemli ölçüde kesintiye uğradı.
HDK ise bu baskıya karşılık olarak yeni lojistik ağlar kurdu. Depolarını merkezden uzaklaştırdı ve doğu Çad ile güney Libya’dan gelen koridorları kullanarak Kuzey Darfur’daki Bir Mirgui’de büyük bir askeri üs inşa etti.
NYALA HAVAALANI HEDEF ALINDI
Nyala havaalanında artan hava trafiğini tespit etti. Bu, HDK’nın kara savaş alanlarını atlamak için hava yoluyla ikmal yollarına yönelmiş olabileceğine işaret ediyor. SAF, olası bir hava köprüsünü bozmak amacıyla Kasım ayı sonunda Nyala havaalanını bombaladı.
BAE İLE BAĞLANTILI UÇUŞLAR MERCEK ALTINDA
Rapor, bölgesel lojistiğe odaklanmakla birlikte, Kasım 2023’te The Guardian tarafından ortaya çıkarılan gizli bir BM belgesine de gönderme yapıyor. Bu belgede, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) rolüne dair spekülasyonlar yer alıyordu.
O belgedeki bilgilere göre, Sovyet yapımı Ilyushin Il-76TD kargo uçakları, BAE hava üsleri ile Çad’daki noktalar arasında düzenli uçuşlar gerçekleştirdi. BM uzmanları, bazı uçuşların ortasında transponderlerini kapattığını ve bu durumun gizli faaliyet şüphesini artırdığını belirtti. Bu uçaklardan bazıları daha önce yasa dışı silah ticaretiyle ilişkilendirilmişti.
Ancak uzmanlar, silah transferlerine ilişkin kesin delil bulunmadığını ve yalnızca uçuş verilerine dayanarak bu uçuşların silah sevkiyatı olduğu sonucuna varmanın erken olacağını ifade etti.
ULUSLARARASI İLGİ ARTIYOR
Bu gelişmeler, Sudan’daki savaşın uluslararası gündemde daha fazla yer bulduğu bir döneme denk geliyor. Salı günü İngiltere’nin ev sahipliğinde Londra’da bir barış zirvesi düzenlendi. Aynı gün, Sudan hükümeti BAE’yi HDK’yı soykırım eylemlerinde yardım etmekle suçlayarak Uluslararası Adalet Divanı’nda (ICJ) dava açtı. Emirlik yetkilileri ise bu suçlamaları şiddetle reddetti.
BEKLENEN BM RAPORU BAZI SORULARI CEVAPSIZ BIRAKACAK
Yakında yayımlanması beklenen nihai BM raporunun, 2023’te sızdırılan BAE–Çad hava köprüsüyle ilgili bulgulara yer vermediği bildiriliyor. Ayrıca HDK’nın tedarik rotalarının arkasındaki doğrudan silah sağlayıcıları da tanımlanmadı. Bu durumun, Sudan’daki savaşta yabancı aktörlerin rolü konusundaki tartışmaları daha da alevlendirmesi bekleniyor.